Bij Kringwinkel Okazi sturen werknemers zichzelf aan

Bij Kringwinkel Okazi is duurzaamheid geen loos verkooppraatje, maar een structureel onderdeel van het bedrijf. Van hippe fietstassen gemaakt van oude vlaggen tot werkteams die zichzelf aansturen: bij De Springplank zitten ze niet verlegen om een origineel idee.

Activiteiten Kringwinkels, tweedehands, recyclage en afvalverwerking
Provincie Limburg
Gemeente Hasselt

In 2017 werd het bedrijf voor zijn inspanningen gekroond tot Maatschappelijk Verantwoord Ondernemer van het jaar. Vzw De Springplank, de overkoepelende organisatie, trekt dan ook de duurzame kaart. In de eerste plaats met hun tewerkstelling, door mensen die moeilijk de weg naar de arbeidsmarkt vinden een job aan te bieden.

Vrouw die werkt met een grote berg textiel.

Taken zelf verdelen

Sinds een paar jaar heeft Kringwinkel Okazi daarbij het systeem van ‘zelfsturende teams’ ingevoerd: een vernieuwende aanpak waarbij medewerkers optimaal bij het werkproces worden betrokken en zelf hun dagplanning invullen. “Vroeger voerde iedereen elke dag min of meer dezelfde taak uit. Iemand was bijvoorbeeld permanent verantwoordelijk voor het labelen van goederen”, vertelt Bert Melaer. “Nu gaan de leden van een team ’s ochtends eerst samen rond het takenbord staan: welke taken staan er op de planning? Hoe kunnen we die het best verdelen? Zo kan het dat iemand de ene dag prijsetiketten kleeft en de volgende dag textiel sorteert.”

Met het nieuwe systeem wilde Kringwinkel Okazi adequaat omgaan met het groeiende succes. “Er kwamen steeds meer spullen binnen in onze kringloopwinkel, terwijl ons personeelsbestand ongeveer hetzelfde bleef. Daarom wilden we het potentieel van onze mensen op de werkvloer nog beter benutten. Vaak maken bedrijven de omgekeerde denkoefening en proberen ze van bovenaf de workflow te verbeteren. Terwijl die kennis eigenlijk grotendeels bij onze werknemers zit. Zij komen immers elke dag in contact met de klanten en weten dus als niemand anders wat hun grieven en wensen zijn.”

Bijna niemand heeft heimwee naar het oude systeem

Daarnaast hoopt Kringwinkel Okazi dat de werknemers zich nog beter kunnen ontplooien als ze zelfstandiger werken. “We zitten om de twee weken met hen samen om te overlopen wat er goed gaat en waar nog knelpunten zitten. Onze werknemers kunnen ook altijd aangeven welke competenties ze nog willen bijschaven. Dan bekijken we samen wat de bijscholingsmogelijkheden zijn.”

Helemaal open gebloeid

Meer zelfstandigheid betekent ook dat de teams onderling minder afhankelijk zijn van elkaar. Bert Melaer licht toe met een voorbeeld: “Vroeger stonden enkel onze vrachtwagenchauffeurs in voor de inzameling en de levering bij klanten thuis en voor de bevoorrading van onze winkels. Sinds kort beschikt het team van onze winkel in Hasselt over een eigen vrachtwagen. Zo is het niet langer afhankelijk van het vrachtwagenteam, maar kan het zelf de winkel bevoorraden en spullen leveren bij de klanten thuis.”

Na bijna drie jaar experimenteren met zelfsturende teams durft Bert Melaer te spreken van een succes. “We hebben het nieuwe systeem zeer geleidelijk ingevoerd, waardoor mensen langzaam de klik konden maken. Ik hoor ook regelmatig van medewerkers dat ze niet meer terug willen naar het oude systeem.” Ook voor Melaer zelf bleek het een leerrijke ervaring: “Door onze medewerkers meer verantwoordelijkheden te geven, zijn ze helemaal opengebloeid. Vaak bleken ze tot veel meer in staat dan wij zelf durfden te vermoeden.”

Vrouw met naaimachine.

Duurzame designobjecten

Vzw De Springplank zet ook in op allerhande kringloopactiviteiten. Afgedankte spullen worden niet weggegooid, maar krijgen een tweede leven, bijvoorbeeld als hip designobject. Onder de naam Flagbag werkt vzw De Springplank al enkele jaren aan een origineel recyclageproject met afgedankte vlaggen, wimpels en zeilen. Die worden in het atelier omgetoverd tot bontgekleurde schoudertassen, fietstassen en toiletzakken. “We proberen daarbij zo duurzaam mogelijk te werk te gaan”, vertelt Bert Melaer. “Onze naaimachines zijn bijvoorbeeld ook tweedehandsexemplaren.”