Gents project helpt mens én klimaat vooruit

In maart reikten het Europese Food Waste Innovation Network en afvalstoffenmaatschappij OVAM voor de tweede keer de Food Waste Awards uit. Daarmee bekronen ze initiatieven die de strijd aanbinden met voedselverlies. Foodsavers Gent kaapte de prijs weg in de categorie ‘Lokale besturen’. Hun unieke project geeft ook de sociale tewerkstelling in Gent een flinke boost.

Foodsavers redt voedsel van de afvalberg en helpt mensen aan een job.

Foodsavers Gent is een project van het OCMW en de dienst Milieu en Klimaat van Stad Gent. Samen zetten ze zich in om voedseloverschotten te recupereren en via Gentse armoedeverenigingen te herverdelen. Zo willen ze niet alleen de armoede in Gent bestrijden, maar ook het klimaat beschermen. Door voedseloverschotten te redden van de afvalberg, vermijdt Foodsavers immers heel wat CO2-uitstoot.

In 2017 herverdeelde Foodsavers maar liefst 300 ton voedsel. Daarmee werd 726 ton aan vervuilende CO2-uitstoot bespaard. Die prestatie ging niet onopgemerkt voorbij, getuige daarvan de bekroning door de Food Waste Awards. Maar wat vaak onderbelicht blijft, is de derde doelstelling van Foodsavers. Door zijn strategische positie binnen Leerwerkplekken, de OCMW pijler van het Dienstenbedrijf Sociale Economie wil het project naast armoedebestrijding en de klimaatdoelstelling immers ook inzetten op sociale tewerkstelling.

Mannen die gekleed in flou vesten in een koelcel staan.

Van magazijnier tot heftruckchauffeur

Edwin Beaumon, diensthoofd Leerwerkplekken bij OCMW Gent: “Meestal wordt ons project herleid tot de klimaat- of armoededoelstelling, terwijl het creëren van werkervaring voor ons even belangrijk is. Concreet biedt Foodsavers mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een opleiding binnen de logistieke sector aan. Door bij ons ervaring op te doen, kunnen ze later doorstromen naar het reguliere economische circuit. Dat aanbod is heel breed: van magazijnier en orderpicker tot inpakker of heftruckchauffeur.”

Want overschotten herverdelen, daar komt meer bij kijken dan voedselpakketten ophalen en bezorgen. Bij Foodsavers proberen ze bovendien rekening te houden met de individuele competenties van hun werknemers. “Ik vergelijk het vaak met het secundair onderwijs, waar het niveau ook stijgt tussen het eerste en het zesde jaar”, legt Edwin uit. “Mensen met weinig ervaring leiden we eerst op tot sorteerder of orderpicker (iemand die in een magazijn of distributiecentrum verantwoordelijk is voor het gereedmaken en bij elkaar zoeken van orders, red.). Naargelang hun competenties en interesses bieden we hen later andere leerdoelen aan, zoals administratie, een attest heftruck bestuurder, of een rijbewijs B.”

Omdat Foodsavers ingebed zit in de cluster logistiek van het Dienstenbedrijf Sociale Economie, kunnen medewerkers zich ook in andere logistieke taken verdiepen. “Foodsavers is maar één onderdeel van een breed logistiek aanbod. Binnen onze leerwerkplekken loopt er bijvoorbeeld een project rond milieuvriendelijk transport. Daar kunnen onze mensen ervaring opdoen met alternatieve, elektrische transportmiddelen. In ons magazijn leren ze dan weer met een digitaal platform werken.”

Springplank naar de reguliere sector

Sinds de start hebben al negentien mensen een opleidingstraject gevolgd bij Foodsavers. Edwin Beaumon: “We kunnen gemiddeld twaalf tot vijftien mensen een plaats aanbieden binnen ons project. Omdat het om een opleidingstraject gaat, gaat het altijd om tijdelijke betrekkingen. Van de mensen die we al in huis hadden, zijn er drie doorgestroomd naar een regulier bedrijf. Enkele anderen zijn bezig met het behalen van een rijbewijs C. En sommigen zijn doorgestroomd naar een ander tewerkstellingsproject van het OCMW, zoals onze verhuisploeg.”

Die permanente doorstroom is inherent aan het Foodsavers-project. “Het is niet de bedoeling dat mensen tot aan hun pensioen bij ons blijven. Ons opleidingstraject moet een springplank zijn naar een vaste job in de reguliere sector. Zodra onze werknemers daarvoor klaar zijn, stoppen we dan ook, met onze collega’s van Centrum voor Maatgerichte Activering, veel energie in sollicitaties of stages bij reguliere bedrijven.”

Man die fruit in de achterbak zet.

Koelcellen en bestelwagens

Foodsavers kon uitgroeien tot een succes dankzij de financiële steun van OCMW Gent en de dienst Milieu en Klimaat van Stad Gent. Die laatste staat jaarlijks in voor een dotatie van 50.000 euro. Ook OCMW Gent levert een onmisbare bijdrage. Zo financiert het de koelcellen om het voedsel te bewaren, de vrachtwagen en bestelwagens om het eten rond te brengen, de vaktechnische instructeurs … Tot slot steunt ook de Vlaamse overheid Foodsavers: het project kreeg tewerkstellingsplaatsen toegekend binnen de lokale diensteneconomie voor het doorlopen van een traject richting het knelpuntberoep van logistiek medewerker.