Sociale dimensie van ondernemerschap

Van steunen tot samenwerken

Heel wat bedrijven steunen vandaag ‘goede doelen’. Ze doneren bijvoorbeeld een deel van hun winst aan onderzoek rond bepaalde ziekten. Of ze bieden financiële ondersteuning aan zorginstellingen. De ondersteuning blijft niet altijd beperkt tot financiële steun. Ze maken bijvoorbeeld de eigen werknemers warm voor een bepaald sociaal doel. Ze organiseren teambuildingactiviteiten met een sociale inslag.

Bedrijven hoeven niet per se zelf een sociaal doel voorop te stellen. Ze kunnen door samen te werken met een bedrijf dat dit wél doet ook hun steentje bijdragen aan dat doel. Zo kan je als marketingbureau gratis of aan een erg voordelig tarief de website van een sociale onderneming realiseren. Omgekeerd kan je jouw bijdrage aan het doel van die sociale onderneming integreren in jouw bedrijfsimago of je mvo-gehalte. Op die manier ontstaat een win-win-situatie voor beide ondernemingen.

Ondernemingen kunnen vanuit hun complementariteit ook heel wat van mekaars expertise opsteken. Een erg leerrijke vorm van samenwerking kan erin bestaan deel uit te maken van mekaars bestuursorganen. Zo’n samenwerking komt natuurlijk niet licht tot stand. Het vraagt om een open houding en een bereidheid om te investeren in netwerking en lokale partnerschappen.

Van samenwerken tot inschakelen

Ondersteunen en samenwerken kan ook door een doordacht aankoopbeleid. Je kan bij je aankopen bewust kiezen voor producten met een sociale meerwaarde. Dat kan gaan van fsc-gecertificeerd papier tot een door een maatwerkbedrijf gemaakte sinterklaasversnapering voor je personeel.

Ook voor allerhande diensten kan je een beroep doen op sociale ondernemingen. Zo wordt er op zeer regelmatige basis samengewerkt met maatwerkbedrijven. Heel wat reguliere ondernemers doen een beroep op de specifieke expertise van deze sector voor tal van activiteiten: montage en assemblage, groenzorg, clean room, …

Door diensten af te nemen van een maatwerkbedrijf draag je als reguliere onderneming bij aan de voornaamste missie van het maatwerkbedrijf: tewerkstelling voorzien op maat van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Ook hierin kan je zover gaan als je wil of kan:

• Je kan per dienstverlening die je wil uitbesteden kiezen voor een onderneming met een sociale meerwaarde, bijvoorbeeld een maatwerkbedrijf.
• Je kan je eigen bedrijfsorganisatie ook heel doordacht en structureel tegen het licht houden in functie van een samenwerking. Vaak is het immers zo dat jouw werknemers willens nillens een aantal taken uitvoeren, die niet per se hun sterkte uitmaken en die je perfect zou kunnen herorganiseren tot een takenpakket dat zeer geschikt is voor de sociale economie. Zo kunnen jouw werknemers zich meer concentreren op wat wél hun sterkte is en waar vaak ook hun voorkeur naar uitgaat.
• Als je al een stevige samenwerking hebt uitgebouwd met een maatwerkbedrijf en je hebt een duurzame samenwerking op langere termijn voor ogen, dan kan een maatwerkbedrijf ervoor kiezen zijn bedrijfsinfrastructuur op jouw noden af te stemmen. Zo kan je niet enkel op het vlak van taken maar ook op het vlak van infrastructuur tot een win-win komen.
• Als het voor jou niet haalbaar of handig is om taken te laten uitvoeren op locatie, kan een maatwerkbedrijf ook met zijn dienstverlening naar jou toe komen. De doelgroepwerknemers voeren dan bij jou op de werkvloer en met de nodige begeleiding van het maatwerkbedrijf de opdrachten voor jouw bedrijf uit. Deze vorm van in house tewerkstelling wordt ‘enclavewerking’ genoemd. Zo kan een heel inclusieve manier van ondernemen ontstaan, waarbij de sociale-economiewerknemers deelnemen aan allerlei bedrijfsactiviteiten.

Voor de bedrijven en voor de doelgroepwerknemers zijn de gedeelde ervaringen en expertise bijzonder waardevol in hun zoektocht naar talent respectievelijk een geschikte job. Bedrijven krijgen immers een heel goede kijk op de doelgroepwerknemer en zijn of haar prestaties. Onder andere bij knelpuntberoepen krijgen bedrijven zo zicht op talent dat anders vaak buiten hun vizier blijft. Omgekeerd is het voor doelgroepwerknemers een uitgelezen kans om hun inzetbaarheid en motivatie te tonen. Ze kunnen op de werkvloer tonen dat hun ’beperking’ hen niet hoeft te beperken in hun job. Als het reguliere bedrijf en de doelgroepwerknemer matchen, kan de doelgroepwerknemer soms zijn job in de sociale economie inruilen voor een job in de reguliere economie.

Reguliere ondernemingen kunnen dus op een indirecte manier de tewerkstelling van doelgroepwerknemers stimuleren door de verschillende vormen van samenwerking met of ondersteuning aan sociale-economiebedrijven. Maar ze kunnen ook rechtstreeks -via hun HR-beleid- personen met een afstand tot de arbeidsmarkt aanwerven. Dat kunnen personen zijn die ‘doorstromen’ vanuit een sociale-economieonderneming.

De Vlaamse Overheid ondersteunt bedrijven met een medewerker met een beperking in dienst. Er bestaan verschillende premies en begeleidingsmaatregelen om die tewerkstelling te ondersteunen. Meer info over maatregelen vind je op www.vdab.be.

MVO: een geïntegreerde aanpak

De focus op sociale tewerkstelling kan deel uitmaken van de geïntegreerde aandacht van een onderneming voor de effecten van haar beslissingen en activiteiten op de maatschappij en het milieu door transparant en ethisch gedrag: dit is bepalend voor de mate waarin een onderneming maatschappelijk verantwoord onderneemt. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo) houdt in dat organisaties aandacht voor mensenrechten, consumentenbelangen en sociale, ethische en milieukwesties in hun activiteiten en kernstrategie integreren. Dat doen ze in nauwe samenwerking met hun stakeholders om:

• zoveel mogelijk gedeelde waarde te creëren voor hun eigenaars/aandeelhouders en voor hun andere stakeholders en de samenleving als geheel;
• mogelijke negatieve effecten op te sporen, te voorkomen en te verminderen.

Bij ondernemingen die maatschappelijk verantwoord ondernemen kan het maatschappelijk hoofddoel perfect een louter economische dimensie hebben: het produceren van een product of het leveren van een dienst. De beide andere dimensies -de sociale en de milieu-dimensie- worden dan structureel doorheen de bedrijfsvoering ingebouwd. De drie dimensies beïnvloeden elkaar, vullen elkaar aan en komen soms met elkaar in conflict. Het zoeken naar een evenwicht is dan ook één van de grote uitdagingen in mvo.

Ben je geïnteresseerd in mvo, of zoek je graag naar wat meer info, dan kan je te rade gaan op www.mvovlaanderen.be.